Ensemble

In 2014 kende de collectie een versterking van de internationale avant-garde uit onze regio in de jaren zestig en zeventig met nadruk op performativiteit en maatschappijkritisch engagement. Zo werd de collectie naar aanleiding van de tentoonstelling Panamarenko Universum uitgebreid met de ‘Zwitserse Fiets’ van Panamarenko, dat de Vlaamse Gemeenschap verwierf via het topstukkenfonds en aan het museum in bewaring gaf. Dit sleutelwerk versterkt de collectie voor wat betreft de lokale referentiebasis en vult het reeds uitgebreide Panamarenko ensemble verder aan.

Eveneens werden kunstwerken verworven van meer recente kunstenaars die in de daaropvolgende periode op deze avant-garde traditie hebben voortgebouwd. De reeds behoorlijke museale representatie van Narcisse Tordoir in de collectie kon naar aanleiding van de tentoonstelling The Pink Spy, en dankzij een langdurige bruikleen van de Stad Antwerpen enerzijds, en een langdurige bruikleen van de Technische Universiteit Eindhoven anderzijds, aangevuld worden. Ook het ensemble van de jonge kunstenaar Vaast Colson werd verfijnd met een aantal werken, kleinere edities en multiples. Zo verwierf het museum tijdens het project Radikaal & Radikaler, bij verloting, het schilderij ‘Het middelpunt van de belangstelling’. Bijkomend verwierf het museum van Colson het werk ‘CONTAINERS & ACOUSTICS. We’re in it together, you’re in it alone (John)’ dat onderdeel is van een grotere installatie die in 2014 tentoongesteld werd in het Leopold Hoesch Museum in Düren.

Het fluxus-gerelateerde collectiedeel met o.a. kunstwerken van Robert Filliou en Ben Vautier, en dat ook een aantal recentere en internationale kunstenaars omvat die dit kunnen contextualiseren, kende in 2014 een uitbreiding met een belangrijk werk, een klassiek ‘Passtück’, van Franz West. Van deze kunstenaar hebben we nu een behoorlijk museale representatie.

De collectie voor de kunst die na de neo-avantgardetijd in Vlaanderen overgaat in een gesofisticeerde beeldproblematisering werd wat betreft de kernfiguren, als voor recentere ontwikkelingen, verder versterkt. Van Tuymans werd het ensemble edities vervolledigd. Ook werd er ingezet op andere beeldtradities. Adriaan Raemdonck schonk een deel van de kern van zijn verzameling Jan Cox. De schenking bevat voornamelijk werken uit Cox’ latere oeuvre die men als ‘bronwerken’ of ‘pilootwerken’ zou kunnen omschrijven. Het zijn werken waarin de kunstenaar zelf op avontuur gaat, scherpe werken die ook vandaag nog heel fris blijven. Er zijn schilderijen bij, maar ook een groot aantal sculpturen die Jan Cox op het einde van zijn leven maakte, samen met bijzondere tekeningen en archiefmateriaal. De selectie werd in samenspraak met 2 hedendaagse kunstenaars gemaakt, schilder Koen van den Broek en performancekunstenaar Vaast Colson.

Maar ook aan de internationale dimensie van de collectie werden museale sleutelwerken toegevoegd. Naar aanleiding van diens tentoonstelling Painting and Other Stuff kon het museum een belangrijk kunstwerk van de internationaal toonaangevende Kerry James Marshall verwerven. Van de recent overleden kunstenaar Allan Sekula verwierf het museum reeds in 2013 de bijzondere installatie ‘The Dockers’ Museum’. Dit is een kunstenaarsmuseum met een tweeduizendtal onspectaculaire voorwerpen en beelden die inzichten bieden in de fundamentele positie van zeelui en havenwerkers. Het startte binnen de tentoonstelling A Ship of Fools in 2010 en is een dubbelster met het ensemble kunstwerken van Ship of Fools. Samen vormen beide het magistrale laatste grote project van deze wereldwijde referentiekunstenaar voor het artistiek gebruik van fotografie in samenhang met maatschappelijke thema’s.

Naar aanleiding van de tentoonstelling Don’t You Know Who I Am. Art After Identity Politics verwierf het museum enkele werken van jonge buitenlandse kunstenaars, zoals Pedro Barateiro uit Portugal, Augustas Serapinas uit Litouwen en Donna Kukama uit Zuid-Afrika.

M HKA bouwde door voortijdige engagementen in diverse bewegingen een substantiële collectie kunst op uit de voormalige Sovjet-Unie, die zingevend kan worden ingezet binnen een Euraziatisch perspectief. Met betrekking tot de Russische kunstscène hebben we deze collectie in 2014 kunnen versterken. Dankzij een structurele samenwerking met de V–A–C Foundation uit Moskou, die sinds 2009 Russische hedendaagse kunst ondersteunt, heeft het M HKA een groot nieuw werk van Olga Chernysheva kunnen verwerven, de twaalf-kanaals video-installatie ‘Screens’ (2013), dat deel uitmaakt van een voortdurende reeks die korte filmfragmenten combineert met al even korte teksten – mini-essays, als het ware – op flatscreens.

Daarnaast verwierf het museum enkele kleinere werken, edities en multiples van diverse kunstenaars.