Marsman ... tot ziens [Marsman ... Goodbye]

Job Koelewijn

Installatie
Materials:

Collection: De Vleeshal Collection, Middelburg (The Netherlands) (Inv. no. VH0283).

Een sneeuwwitte grafsteen, gemaakt van talkpoeder gemengd met gips, siert de grond. Op het broze monument staat het woord ‘vitality’ te lezen, een verwijzing naar het werk en de ideeën van de Nederlandse dichter [Hendrik Marsman](http://www.letterkundigmuseum.nl/Default.aspx?tabid=92&BiographyID=44&BiographyName=HendrikMarsman&Mode=BiographyDetails) (1899-1940). Marsman was de belangrijkste vertegenwoordiger van het vitalisme in de lage landen. Aanhangers van deze vorm van expressionisme geloven dat de ervaring belangrijker is dan de beschouwing en prediken daarbij het levensoptimisme. Voor Marsman was dit een manier om de poëtische regels te doorbreken en puur vanuit intuïtie te werken – ideeën waarin ook de Nederlandse kunstenaar Job Koelewijn zich wel kan vinden. Toch confronteert hij in dit werk het leven (het vitalisme) met de dood, en dat zowel in woord als in beeld. De grafsteen maar ook de titel Marsman…, tot ziens schijnen aan te geven dat het afscheid is aangebroken. Maar afscheid van wie of wat? Als jonge kunstenaar is Koelewijn erg geïntrigeerd door de optimistische theorieën van de poëet Marsman en zijn navolgers. Toch blijkt het vitalisme niet levensvatbaar, want Marsman neemt reeds in 1933 afscheid met de tekst De dood van het vitalisme. Ook Koelewijn moet uiteindelijk het falen toegeven en neemt met dit werk afscheid van Marsman, maar blijft een fervente poëzielezer en -gebruiker. *“Ik heb poëzie altijd gezien als mijn primaire bron, omdat het zo onbevooroordeeld is – de kracht van het woord geeft me vaak onmiddellijke energie.”* Al sinds het begin van zijn artistieke carrière draagt Koelewijn het woord hoog in het vaandel. Literatuur en poëzie vullen zijn kunst, zonder hoogdravend te zijn. Zowel de verwijzingen naar grote namen uit de literatuur als de titels voor zijn kunstwerken, blijven steeds simpel en direct. Koelewijn gebruikt poëzie niet enkel om te lezen, maar ook om te bekijken, te beluisteren en zelfs te ruiken. Alle zintuigen worden in het werk van Koelewijn aangesproken, zo ook in Marsman…, tot ziens. Van ver lijkt de installatie een stevige grafsteen, maar eenmaal ter plaatse blijkt de grafsteen zeer vluchtig, met een zucht van blozende babybillen.

Ensembles View all

Actors View all