Ensemble

HET GEHEUGEN AANSPREKEN

Dit is een thema dat in onze gedachten opkwam toen we het werk van Luc Tuymans met dat van Ilias Papailiakis en Wilhelm Sasnal in verband brachten.

Hoe is het geheugen van een beeld verbonden met het beeld van een geheugen? Figuratieve schilderkunst heeft een affiniteit met het geheugen omdat beiden bouwstenen zijn van mentale activiteit die het verleden en het heden met elkaar verbinden. Beelden ontstaan niet wanneer een schilder niet meer kijkt naar een afbeelding noch op het moment dat zijn borstel het canvas raakt. Beelden zijn mentale bouwstenen, bepaald door sociale en ideologische filters en – in kunst – gestuurd door een artistieke bedoeling. Schilderen vanuit het geheugen en schilderen vanuit het leven zijn dichter met elkaar verbonden dan men vaak verwacht.

In Vlaams Dorp schildert Tuymans een schraal beeld van het idyllische Vlaamse plaatsje Lissewege. De kerktoren, die er nogal plomp uitziet, is hier afgekapt zodat de ruimte er nog meer claustrofobisch uitziet. Op een vergelijkbare manier, maar eerder als een poging om dingen vast te leggen dan een verre echo van het geheugen, schildert Sasnal zeemijnen vanuit een museum aan de Poolse kust en de kamer waar zijn vader als een gastwerker in verbleef in Oost-Duitsland. Papailiakis onderneemt een poging om een nachtelijk landschap te schilderen vanuit het geheugen op basis van een reis naar een plaats die hij omschrijft als het ‘Oosten’.