Ensemble

"Ik ga schilderen op een manier die op geen enkele wijze doet denken aan de schilderkunst” zei Narcisse Tordoir ooit, en hij plaatste zich daarmee buiten het medium, maar tegelijkertijd in het verlengde ervan.

Narcisse Tordoir – De Roze Spion toont zowel ouder, als nieuw werk van Narcisse Tordoir. Er is plaats voor tekeningen, foto’s en bewegend beeld, en samenwerkingen met kunstenaars zoals de Venezolaanse Carla Arocha, en de Malinese kunstenaar Brehima Konê en James Beckett.

In dit overzicht valt het veelzijdige karakter van Tordoirs werk op. Na een korte uitstap richting performance eind jaren zeventig, schilderde hij in gedifferentieerde stijlen en probeerde hij voortdurend nieuwe dingen uit. In de jaren tachtig kende het publiek zijn kleurrijke paneeltjes met symbolen en iconen die hij in rijen of in ruimtelijke composities presenteerde, zoals Z.T. (1986), Personage (1991) en Z.T. (1993). Eind jaren tachtig, begin jaren negentig gold Narcisse Tordoir als één van de grote vernieuwers van het medium schilderkunst. Jarenland had Tordoir genoeg van musea en exposeerde hij niet meer. Zijn recentste werk brengt daar verandering in.

Voor deze tentoonstelling maakte Narcisse Tordoir vijf monumentale werken waarvoor hij zich liet inspireren door de18e-eeuwse Venetiaanse kunstenaar Giambattista Tiepolo uit de late Barok. Na het lezen van Het roze van Tiepolo van de Italiaanse essayist Roberto Calasso, begint Tordoir aan een reeks grote formaten die qua thematiek en omvang geïnspireerd zijn door twee reeksen gravures, de Scherzi di Fantasia en de Capricci. Het project krijgt de toepasselijke naam 'The Pink Spy' ('De Roze Spion'), naar het roze van Tiepolo, en de figuur van de spion, die in Tiepolo’s werken terugkomt en vaak ‘de Oosterling’ wordt genoemd.

The Pink Spy 3 (2013) refereert zo mogelijk het duidelijkst aan Tiepolo’s desolate landschappen. Twee kinderen kijken verweesd rond. Het is niet duidelijk wat er net gebeurde en wat er nog te gebeuren staat. Het tafereel dat zich net buiten beeld afspeelt en hun blik vangt, blijft een raadsel. Tiepolo’s befaamde wolken nemen hier de vorm aan van wit plastic. In combinatie met verdorde planten, brokstukken en een marmeren hond straalt het geheel mysterie uit. Het buitenmaatse werk lijkt op het eerste zicht van fotografische aard. Toch klopt er iets niet. Een schilderij van Narcisse Tordoir hoeft niet gebonden te zijn aan olieverf, ‘een schilderij kan van alles zijn’, stelt hij zelf. Voor The Pink Spy werden collages gefotografeerd, op doek geprint en met pastelkrijt overtekend.